ข้อพิจารณาในการเลือกปั๊ม – เริ่มต้นได้ดี ก็จบได้สวย [22 December 2021]
หากต้องการจะเลือกปั๊มให้เหมาะสม
ทำงานเข้ากับระบบของเราได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การเริ่มต้นที่การวิเคราะห์ระบบของเราจึงเป็นสิ่งที่ต้องทำ และบทความนี้จะขอนำเสนอสิ่งที่จะต้องพิจารณาหากต้องการจะเลือกปั๊มให้ได้ตามที่ต้องการ
สมมุติว่าคุณเพิ่งจะได้รับหน้าที่ให้เลือกปั๊มสำหรับใช้งานในโครงการที่มีการใช้งานแบบพิเศษที่คุณไม่เคยเห็นมาก่อน
(ซึ่งคุณก็อาจจะกำลังทำอยู่) และก็มีกว่า 100 บริษัทที่กำลังเสนอปั๊มชนิดหนึ่ง
หรืออาจได้รับข้อเสนอมากกว่า 1 ชนิด
เพื่อตอบโจทย์การใช้งานที่พิเศษนั้นให้แก่ผู้ใช้งาน
และด้วยตัวเลือกและคำถามที่มากมาย ก็คงทำให้คุณต้องปวดหัว
จนต้องคว้ายาพารามาทานสักสองเม็ด
เนื่องจากว่า ในอุตสาหกรรมปั๊มนั้นจะโฟกัสไปที่การใช้งานเป็นหลัก
ดังนั้นจึงสำคัญมาก ๆ ที่จะเริ่มต้นการเลือกปั๊มด้วยการวิเคราะห์ระบบ
หรือโจทย์ที่เราได้รับให้ถี่ถ้วน เพราะแน่นอนว่าถ้าหากผิดตั้งแต่โจทย์
ก็ไม่ต้องคาดหวังเลยว่าคำตอบที่ได้จะเป็นคำตอบที่ถูกต้อง
การหาตำแหน่งของปั๊มเราในระบบควรจะเป็นสิ่งที่ต้องพิจารณาเป็นอันดับแรก
ๆ โดยเฉพาะการเคลียร์กันให้ชัด ๆ เลยว่าปั๊มของเรามีลักษณะการใช้งานเป็นอย่างไร
เป็นการใช้งานแบบต่อเนื่อง (Continuous) หรือว่าแบบไม่ต้อเนื่อง (Intermittent)
หรือว่า
ใช้งานสำหรับส่งถ่ายเคลื่อนย้ายสาร (Transferring) หรือ ใช้หมุนวนสารในระบบ (Circulation)
หลังจากที่เราพอทราบหน้าที่ของปั๊มเราแล้ว
ต่อไปคือการวิเคราะห์ระบบที่ปั๊มของเราทำงาน โดยเริ่มจาก สารที่ใช้งานในระบบ
หรือก็คือสารที่ใช้งานกับปั๊มเรา (Process Fluid)
ว่ามีของแข็งผสมอยู่ด้วยหรือไม่ (Solid Content) ? ถ้าหากมี ของแข็งนั่นคืออะไร และมีปริมาณ
หรือความเข้มข้นเท่าไหร่ ? ควรทราบค่าความหนืด (Viscosity),
ความดันไอ (Vapour Pressure), ค่าความถ่วงจำเพาะ(Specific Gravity) หรือความหนาแน่น
(Density) และ
อุณหภูมิของสาร (Process Temperature) เป็นต้น
ลำดับต่อไปก็คือ พิจารณาถึงตัวแปรอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบของเรา
ยกตัวอย่างเช่น;
-
Net Positive Suction Head
(NPSH) ที่ควรจะพิจารณาให้ค่า NPSHa > NPSHr เสมอ
-
ความเป็นไปได้ที่จะมีอากาศหรือแก๊สอื่น ๆ เข้าสู่ระบบ (Entrained Air or Gas)
- เงื่อนไขของค่าความดันและอุณหภูมิของทั้งต้นทาง (Source) และปลายทาง (Destination) รวมถึงระดับความแปรปรวนของเงื่อนไขเหล่านี้
- อัตราการไหลที่ต้องการ รวมถึงลักษณะที่ต้องการ เช่น ต้องการเป็นการไหลแบบต่อเนื่อง, ต้องการปรับเปลี่ยนอัตราการไหลได้ หรือ เป็นการไหลแบบไม่ต่อเนื่อง
สภาพหน้างานและเงื่อนไขของสิ่งแวดล้อม
ก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่จะต้องพิจารณา ถ้าหากว่าปั๊มทำงานในสภาพแวดล้อมที่สะอาด
มีการระบายอากาศที่เหมาะสม และอยู่ในพื้นที่ที่ปลอดภัย ความต้องการของตัวปั๊มเองก็จะต่างจาก
ปั๊มที่จะต้องนำไปติดตั้งกลางแจ้ง ที่มีสภาพอากาศที่ไม่แน่นอน นอกเหนือจากนั้น
ยังต้องพิจารณาว่าสภาพหน้างานนั้นมีอุณหภูมิเป็นอย่างไร
มีโอกาสที่จะเผชิญกับความร้อน หรือความเย็นหรือไม่ ความปลอดภัยที่หน้างาน
เป็นพื้นที่อันตรายหรือไม่ จำเป็นต้องเป็นอุปกรณ์กันระเบิดหรือไม่ และสุดท้ายก็คือ
มีข้อจำกัดเรื่องน้ำหนักหรือพื้นที่หรือไม่
รวมถึงความดังของเสียงหรือความกังวลเรื่องของการสั่น (Vibration)
ก็ควรจะพิจารณาด้วย
อุปกรณ์ไฟฟ้าสำหรับพื้นที่อันตราย ก็จะต้องมีโค้ดระบุด้วยว่าสำหรับพื้นที่โซนไหน และมาตรฐานยืนยัน Explosion Proof
ถึงแม้ว่าลักษณะการควบคุมระบบ
หรือระบบควบคุมปั๊ม โดยทั่วไปจะตัดสินใจหลังจากที่เลือกตัวปั๊มไปแล้ว
แต่ในบางกรณีที่พื้นที่หน้างานหรือสิ่งแวดล้อมหน้างาน
อาจส่งผลถึงระบบควบคุมเหล่านี้ ดังนั้นแล้ว
การพิจารณาถึงระบบเหล่านี้ก็ควรจะมีการพิจารณาไว้ด้วย
เราอาจแบ่งได้ว่า ในการเลือกปั๊ม จะประกอบไปด้วย 3
พารามิเตอร์หลัก
ๆ นั่นก็คือ Hydraulic, Mechanical และ วัสดุ
โครงสร้างของอุปกรณ์ ซึ่งตัวการออกแบบของระบบจะเป็นตัวกำหนดข้อกำหนดสำรับพารามิเตอร์เหล่านี้เอง
และหน้าที่ของคุณก็เพียงแค่จับคู่ลักษณะของปั๊มที่บริษัทต่าง ๆ ทั้งหลาย
ให้เข้ากับความต้องการของระบบ เพียงเท่านี้ก็จะได้ปั๊มที่ทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพนั่นเอง
สำหรับ รายละเอียดเพิ่มเติมลองไปศึกษาใน
Pump Data Sheet สำหรับ
Centrifugal Pumps ตามมาตรฐาน ASME
Centrifugal Pumps; ASME 73.1, ASME 73.2 ตามลิงค์ด้านล่างได้เลยครับ
https://cstools.asme.org
› csconnect › FileUpload
เรียบเรียง และจัดทำโดย; อานนท์ ยอดพินิจ
ที่มา;
Pump & System Troubleshooting Handbook, Selecting a Pump - The Right Start
Leads to the Right Finish, J. Robert Krebs
